Masaaki Imai
Kwaliteitsgoeroe
"Kaizen", een verbeteren zonder
ophouden waar iedereen bij betrokken wordt, is het centrale
thema van de ideeën van Masaaki Imai en de filosofie
achter het Japanse succes.
Imai brengt een belangrijke onderverdeling aan in de term
"verbeteren": Kaizen enerzijds
en innovatie anderzijds. Kaizen is het aanbrengen van kleine
verbeteringen in een bestaande situatie, hier is voortdurende
inspanning voor nodig. Innovatie is een
ingrijpende wijziging van een bestaande situatie, door grote
investeringen in nieuwe technologie en/of apparatuur. Kaizen
is een continu proces waarvan de resultaten op langere termijn
zichtbaar zijn. Innovatie is in het algemeen een
eenmalige treffer, waarbij het resultaat snel zichtbaar
is.
De Kaizen aanpak voor het oplossen van problemen begint met de erkenning dat er überhaupt een probleem bestaat. Een probleem geeft de mogelijkheid voor verbetering. Kaizen vereist zowel een top-down als een bottom-up benadering.
De invoering van Kaizen moet van boven naar beneden geschieden. Maar de ideeën voor Kaizen moeten van beneden naar boven gaan (een soort ideeënbus). Door het indienen van ideeën kunnen alle werknemers deelnemen aan Kaizen op de werkplek en een belangrijke rol spelen in een verbeterde manier van werken. Werknemers moeten worden aangemoedigd om kleine gebreken te melden. Er is gelegenheid tot verbetering en hierdoor wordt voorkomen dat er een serieus probleem ontstaat.
Bij het uitvoeren van Kaizen worden zeven hulpmiddelen (zie “7 simpele gereedschappen”) voor het analyseren en oplossen van problemen gebruikt. De Deming-cirkel is belangrijk gereedschap om verbeteringen te borgen.
Vereisten om een Kaizen-programma te laten slagen zijn (a) het verkrijgen van acceptatie van de medewerkers en (b) het wegnemen van hun weerstand tegen veranderen.
Om dit te bereiken is het volgende nodig:
- Voortdurend de verhoudingen binnen de onderneming blijven verbeteren
- Nadruk leggen op training en opleiding van medewerkers
- Informele leiders onder de medewerkers ontwikkelen
- Het opzetten van activiteiten van kleine groepen, zoals bijvoorbeeld verbeterteams
- De inzet van medewerkers voor Kaizen ondersteunen en erkennen
- Van de werkvloer een plaats maken waar medewerkers hun levensdoel kunnen nastreven
- Chefs en afdelingshoofden opleiden om beter (en meer persoonlijk) met hun medewerkers om te kunnen gaan.
Waar het uiteindelijk bij alle inspanningen voor Kaizen om gaat, is samen te vatten in twee woorden: tevreden klanten! (interne en externe).
